AKYA SÜRÜSÜ – Leerfish – Lichia amia (Linnaeus 1758) by SAKİ UĞURLU

Akya balığı – Leerfish – Lichia amia ( Linnaeus 1758)
Ülkemizde yörelere göre : Liça ,Çatal kuyruk isimlerinin yerel olarak kullanıldığı görülmektedir.
Leerfish veya garrick ( Lichia amia ), Carangidae familyasından bir deniz balığı türüdür Carangidae familyası, Dünya okyanus ve denizlerinde ılıman ve sıcak kuşakta dağılım gösterir ve Akdeniz, Ege ve Batı Afrika’nın kıyı sularından Doğu Güney Afrika’nın kıyı sularında görülür. Karadeniz’de de kaydedilmiştir . Bu balıklar 1,5 m uzunluğa ve 30 kg’dan fazla ağırlığa ulaşabilir . Diğer küçük balıkları avlamak için küçük sürüler oluşturdukları kıyı bölgelerde 0 -50 metre derinliklerde tropik ve ılıman iklimlerin özelliklerini bir araya getiren subtropikal sularda yaşarlar. Bu balıklar, hızlı yüzme yetenekleriyle tanınır. Sürüler halinde dolaşırlar ve avlarını kovalarken hızlı bir şekilde hareket ederler. Genellikle diğer balıklar, kalamarlar, ahtapotlar ve küçük deniz canlıları gibi avlarla beslenirler.
Balık canlıyken gövde boyunca sırtta pembemsi gri gümüş yanlarda ve karında gümüşi beyazdır. Ölü balıklarda başın üstü ve sırt kısmı matlaşarak soluk gri-boz renge döner. Balık canlı iken üst çeneden başlayıp gözlerin üzerinden başın arkasına doğru kahverengi bir şerit vardır. Vücudun iki yanında gözün arkasından kuyruk sapına kadar uzanan sarımtırak bir şerit bulunmaktadır. Bu şerit balık canlı ve taze iken daha belirgin olup balık öldüğünde rengi solmaktadır.
Ağız geniş olup alt ve üst çenede avlarını tutmaya yarayan çok sıralı küçük dişlere sahiptir. 2 sırt (dorsal )yüzgeci vardır. Birinci sırt (dorsal) geriye yatık çok sert ve kısa 7 adet diken ışın içermektedir. İkinci dorsal yüzgeç birincinin bitiminden başlayıp kuyruk sapına kadar uzanmakta ve 1 diken, 19-21 adet yumuşak ışın içermektedir. Anal yüzgeç 2.sırt ( dorsal) yüzgecin tam hizasında yer almakta, 2 bağımsız diken ışın ve 1 diken, 17-21 adet yumuşak ışın bulunmaktadır. Göğüs (pektoral )yüzgeç kısa olup, karın (pelvik )yüzgeçleri göğüs yüzgeçlerinin (pektoralin) altında konumlanmaktadır. Yanal çizgi sırttan karına kavis yaparak iner sonra yükselerek kuyruk boyunca devam edip kuyruk yüzgeci ile sonlanır. Gövdede yer alan oldukça küçük pullar, deriye iyice yapışmış olup balığa pulsuz bir balık görünümü vermektedir. Renk sırtta kurşuni griden yeşil ve maviye değişmektedir. Yanları gümüşi beyaz olup karın kısmı beyazdır. Balığın dorsal ve anal yüzgeç uçları siyahtır.